Murat Isik: “Ik wil de stemlozen een stem geven”

In de nieuwe rubriek Schoonschrift stelt Canvas auteurs uit binnen- en buitenland aan je voor. Auteurs met een indrukwekkend oeuvre of een bijzondere prijs op hun palmares. Wie is de persoon achter de boeken? En waarom staan bepaalde thematieken centraal in zijn of haar werk? Je ontdekt het hier.

In 2018 mocht Murat Isik de Libris Literatuur Prijs in ontvangst nemen voor Wees onzichtbaar. Voor zijn debuutroman Verloren grond ontving hij al eerder de Bronzen Uil Publieksprijs.

De auteur brengt graag authentieke verhalen en zoekt zijn inspiratie dichtbij huis. Zijn eigen familiegeschiedenis dient als startpunt, maar vormt overgoten door een fictieve saus een compleet nieuw verhaal. Isik: “Er zijn overeenkomsten tussen Metin – het hoofdpersonage uit Wees onzichtbaar – en mij, maar het boek is geen autobiografie. Niets is zo gezegd. Niets is zo gegaan.”

Met 'Wees onzichtbaar' won Murat Isik de Libris Literatuur Prijs. - © Sacha de Boer

Met ‘Wees onzichtbaar’ won Murat Isik de Libris Literatuur Prijs. © Sacha de Boer

Schoonschrift: Murat Isik

In de nieuwe rubriek #Schoonschrift stellen we auteurs uit binnen- en buitenland aan je voor. Libris Literatuur Prijs winnaar Murat Isik bijt de spits af.????Waarom schrijft Isik over sterke vrouwen en de relatie tussen vader en zoon? Ontdek het hier: cnv.as/MuratIsik

Geplaatst door Canvas op Donderdag 28 februari 2019

Leer Libris Literatuur Prijs-winnaar Murat Isik – en zijn boeken – beter kennen © Marcia van der Zwan.

Een universeel verhaal in de Bijlmer

Wees onzichtbaar is ondanks haar setting in de Bijlmer – een wijk die in Nederland lange tijd bekend stond als een multicultureel getto – een universeel verhaal. Murat Isik: “Ik wilde niet alleen de geschiedenis van de Bijlmer vertellen. Ik wilde laten zien dat de wijk ook een heel mooie kant had. Het bleef een unieke wijk in Nederland met veel warmte tussen de mensen onderling, veel groen en unieke feesten.”

“Ik geef een stem aan de stemlozen. Ik geef een gezicht aan de mensen die heel lang niet hebben bestaan in de literatuur. Het is mijn taak als schrijver om de maatschappij een spiegel voor te houden en te laten zien dat deze wereld ook bestaat.

Tegelijkertijd is het boek een aanklacht tegen het schoolsysteem in Nederland. “Het is een aanklacht tegen de onderschatting van kinderen uit achterstandswijken.” Murat Isik pleit voor betekenisvol leren in plaats van hun hoofden vol informatie stampen. “Er is te weinig oog voor de talenten en ambities van de kinderen zelf.”

Murat Isik - Marcia van der Zwan

In ‘Wees onzichtbaar’ voert het hoofdpersonage Metin een overlevingsstrijd op meerdere fronten © Marcia van der Zwan.

Er mag ook gelachen worden

Ook humor is heel belangrijk voor de auteur. “Het verhaal van Wees onzichtbaar, waarin Metin een overlevingsstrijd voert, klinkt soms heel zwaar. Maar er zit ook veel humor in het boek. Het is niet alleen maar kommer en kwel. Dat vind ik als lezer belangrijk en dat maakte het heel leuk om te schrijven.”

Sterke moeders

Sterke moeders spelen een belangrijke rol in de boeken van Murat Isik. Isiks eigen moeder stond model voor de moederfiguur in Wees onzichtbaar. “De moeder van de hoofdpersoon voert een emancipatiestrijd. Waar ze eerst zichzelf opoffert voor de kinderen, merkt ze op een gegeven moment dat dit niet genoeg is. Ze leert de taal, ze gaat werken en ze wordt weerbaarder.”

Ik ben onwijs trots op mijn moeder.

In het boekenweekessay Mijn moeders strijd, dat vanaf 23 maart in de winkel ligt, vertelt Isik het ware verhaal van zijn moeder. “Het is het verhaal over hoe mijn moeder als klein meisje uit Oost-Turkije de vrouw is geworden die ze nu is. Ze heeft een lange weg afgelegd en ik ben onwijs trots op haar. Ik vind het belangrijk om dat verhaal te vertellen.”

De band tussen vader en zoon

Ook de relatie tussen vader en zoon komt, hoe verschillend ook, terug in het werk van Isik. In Wees onzichtbaar lezen we over een tirannieke vader, “een vader die echtgenoot noch vader wil zijn”, terwijl de relatie tussen vader en zoon in Verloren grond juist heel warm is.

“Vader-zoonrelaties fascineren mij bovenmatig. Het is een belangrijk thema in mijn leven, zeker nu ik zelf ook vader ben geworden.”

Murat Isik - Marcia van der Zwan

Vader-zoonrelaties vormen een belangrijk thema in het leven van Murat Isik © Marcia van der Zwan.

Winteruur: Murat Isik - Canvas

Murat Isik bij Winteruur

Murat Isik was te gast bij Wim Helsen in Winteruur. Hier kiest hij voor een tekst van Gabriel García Márquez. Bekijk de complete aflevering op VRT NU.

Ontdek hier de boeken van Murat Isik

Boekenweekessay: Mijn moeders strijd - Murat Isik

Mijn moeders strijd

Het boekenweekessay beschrijft de onvermoede emancipatiestrijd van Murat Isiks moeder Aynur. Van haar geboortedorp Baltaş tot haar jaren in de Bijlmer, waar ze nog altijd woont en werkt.

Vanaf 23 maart in de boekwinkel.

Wees onzichtbaar
De Bijlmermeer, begin jaren tachtig. De vijfjarige Turkse Metin komt met zijn ouders en zus naar Nederland. Het gezin gaat in de flat Fleerde wonen. Vader is een werkloze communist die overdag boeken van Marx leest en zich ’s avonds bezat met vrienden. Thuis is hij vaak gewelddadig en dan siddert het hele gezin. Metin vreest hem en maakt zich onzichtbaar. Maar langzaam – als de kinderen ouder worden en de moeder emancipeert – groeit het verzet tegen de vader.
Ondertussen verandert de Bijlmer ook. Bedoeld als vooruitstrevende wijk verwordt het tot een gevreesd getto met veel criminaliteit en hordes junks.

Wees onzichtbaar - Murat Isik
Verloren grond - Murat Isik

Verloren grond
Turkije, jaren zestig. De twaalfjarige Mehmet groeit op in een dorp dat ooit door de Armenen werd gesticht en nu door Zaza’s wordt bevolkt. Zijn zachtaardige vader, die in de Eerste Wereldoorlog bijna zijn hele familie verloor, is een geliefde verhalenverteller. Zijn moeder is een krachtige vrouw die door iedereen gevreesd wordt vanwege haar vlammende ogen en scherpe tong. Op een dag slaat het noodlot toe: na een beenbreuk wordt zijn vader getroffen door gangreen en moet zijn been worden afgezet. Door die ingrijpende gebeurtenis verandert hij op slag in een breekbare man zonder waardigheid en levenslust.

Dit artikel, inclusief video, werd geschreven in opdracht voor Canvas Online en Lang Zullen We lezen. Het artikel werd eerder gepubliceerd op canvas.be.

Meer leestips?

Schrijf je in voor de nieuwsbrief
en ontvang ongeveer maandelijks verse boekentips!

Laat een reactie achter

Je mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd *