Knap voor een dik meisje: een taboe-doorbrekend debuut

Tatjana is al haar hele leven dik. Ze krijgt zo lang ze zich kan herinneren al ongevraagd commentaar op haar lijf. Na haar deelname aan het Nederlandse tv-programma Obese, waarin ze enorm veel gewicht verliest, ervaart ze voor het eerst de privileges die bij slank zijn horen. Toch neemt het ongevraagde commentaar alleen maar toe – al helemaal als ze weer begint aan te komen. In Knap voor een dik meisje vertelt Tatjana Almuli openhartig over het leven als dikke vrouw in een land waar dun zijn de norm is. Boeken als deze zijn belangrijk. In tijden waarin body positivity steeds meer aanhangers krijgt, is dit boek absolute must-read. Vooral omdat de schrijfster geen blad voor de mond neemt en van begin tot eind eerlijk en authentiek blijft. Als Almuli je één ding kan leren, dan is het wel dat mensen niet hun uiterlijke verschijning zíjn. We moeten mensen niet anders behandelen op basis van hun gewicht. En het is bovendien absoluut niet aan een ander om hierop commentaar te leveren. Knap voor een dik meisje is een vlot lezend boek dat je aan het denken zal zetten. Een aanrader.

Van jongs af aan heb ik de boodschap gekregen dat dik zijn niet goed is. Niet alleen van mijn naaste omgeving, maar ook van de media en onze cultuur.

Pestende klasgenoten, stiekeme vreetbuien en constante schaamte

Van kinds af aan is Tatjana zwaarlijviger dan gemiddeld. Naaste familie, wildvreemden, specialisten: iedereen vindt het nodig haar te vertellen dat dik zijn iets slechts is en dat ze daar zo snel mogelijk iets aan moet doen. Alsof het haar niet al duidelijk was hoeveel haar extra kilo’s haar hebben gekost. In haar puberteit waren er geen prille liefdes of eerste seksuele ervaringen, geen onbezorgd ontdekken van de wereld. In plaats daarvan waren er pestende klasgenoten, stiekeme vreetbuien en een constante schaamte.

Ik eet niet voor niets zo veel, denk ik. Ik eet om niets te hoeven voelen. Dat gevoel is te groot, het eten dempt. Er is te veel gebeurd en er gebeurt nog steeds te veel om aan te kunnen. Het eten is een overlevingsstrategie.

In Knap voor een dik meisje vertelt Tatjana Almuli op een open en heel eerlijke manier over de moeizame relatie die ze van kinds af aan met haar eigen lichaam heeft. Het boek gaat over lichaamspositiviteit en lichaamsneutraliteit, maar toont vooral ook aan hoe dikke mensen in de samenleving behandeld worden. Mensen met overgewicht worden uitgelachen en gepest, er wordt aangenomen dat ze per definitie een ongezonde levensstijl hebben en worden door allerlei kleine dingetjes (bijvoorbeeld leuningen op een stoel) voortdurend geconfronteerd met hun eigen gewicht.

Een betere representatie van dikke mensen

Het is belangrijk dat verhalen als die van Tatjana Almuli verteld worden. Dikke mensen moeten gerepresenteerd worden in de media en hun eigen stem kunnen laten horen. Ze maken immers een groot onderdeel uit van de samenleving. Een steeds groter deel zelfs. Toch zien we weinig zwaarlijvige mensen op televisie of in de krant.

Nooit zie ik kinderen met mijn bouw, niet op het schoolplein, niet in de speeltuin bij ons huis en ook niet in de films en tv-series die ik kijk. Pippi Langkous, alle kinderen uit The Sound of Music: ze hebben spichtige lijfjes zonder vetrollen. Geen dubbele kin zoals ik.

Ik vind het overigens heel leuk ook dat de schrijfster aan het einde van haar eigen verhaal ook andere boeken en podcasts met een gelijkaardig thema tipt. Net als winkels waar je als persoon met extra kilo’s terecht kunt, medische instanties die je kunnen helpen en toffe instagram accounts om te volgen.

Ongezond en ongelukkig?

Bovendien moet de negatieve connotatie van het woord dik aan de kaak gesteld worden. Dik staat niet gelijk aan ongezond of ongelukkig. Uit het verhaal van Almuli en de andere vrouwen die ze interviewt blijkt heel duidelijk dat door af te vallen de denkwijze van anderen over jou misschien verandert, maar dat dit niet automatisch betekent dat je ook gelukkiger bent.

Ik voel me soms nog gevangen in mijn lichaam, maar vaker gevangen in de denkwijzen van anderen over mijn dikke lijf.

Al met al is Knap voor een dik meisje niet alleen een ontzettend goed geschreven pageturner, maar ook een belangrijk verhaal dat verteld moet worden. Dikke mensen mogen evengoed hun stem laten horen in de samenleving. Dit boek is nog maar het begin, aldus de schrijfster. En ik kijk al uit naar meer, want haar stem is krachtig, grappig, eerlijk en authentiek. Meer van dit!

Ik hoop dat meer compassie met dikke mensen een volgende stap is; niet omdat ik medelijden wil, maar omdat ik snak naar een samenleving die zich neutraler tegenover ons opstelt. Met tijdschriften en tv-programma’s die niet alleen maar uitstralen dat dun zijn een voorwaarde is voor knap, succesvol, gezond en goed genoeg zijn. Met een gezondheidszorg die meer kijkt naar het individu en diens behoefte. Een samenleving waarin ruimte is voor dialoog; waarin niet óver dikke mensen wordt gepraat, maar mét ons.

Knap voor een dik meisje is een prachtig, taboedoorbrekend debuut. Tatjana Almuli vertelt, op compleet eigen wijze, het eerlijke levensverhaal van een dikke vrouw.