9 boeken over zelfdoding

Zelfmoord is geen vrolijk thema, maar het blijft een onderwerp dat me al sinds jaar en dag enorm intrigeert. Ik lees dan ook veel boeken waarin dit onderwerp verwerkt is. Sommige verhalen gaan over mensen die er alles aan doen om hun geliefde bij zich te houden, mensen die toch de schoonheid van het leven weten te ontdekken of juist de achterblijvers. Vergezeld van een stapel zakdoeken en een kopje thee raad ik je de volgende titels aan.

Een uur en achttien minuten – Peter Zantingh

Op een zondagochtend komt de 25-jarige student Johan met de trein aan in zijn geboortedorp in West-Friesland. Hij keert terug in het dorp omdat Joey, een van zijn vier jeugdvrienden, de avond daarvoor volkomen onverwacht zelfmoord heeft gepleegd. In de week tussen zijn dood en de begrafenis proberen de jongens antwoorden te vinden op de vraag waarom hun vriend een einde maakte aan zijn leven en wat dat betekent voor hun eigen levens. Met weinig woorden weet Peter Zantingh te raken in zijn debuut Een uur en achttien minuten.

Vita – Matthijs Kleyn

Vita van Matthijs Kleyn staat hoog op mijn lijstje van favoriete boeken aller tijden. Dit boek heeft me echt tranen met tuiten doen huilen. In Vita wordt hoofdpersonage Hylke verliefd op een vreemd, klein meisje: Vita. Vita is niet gelukkig, ze is depressief en verlangt naar de dood. Het enige wat Hylke kan doen om haar gelukkig te maken is haar wens voor de dood inwilligen.

Kraaien tellen – Lucas de Waard

Tobias is een veegwagenbestuurder die het liefst met rust gelaten wordt. Maar als zijn zus en geestverwant een einde aan haar leven maakt, begint de wereld steeds meer van hem te verlangen. Tobias weigert echter te rouwen en besluit om zijn leven op pauze te zetten. “Ik doe, kortom, wat er gedaan moet worden. Het zou fijn zijn als ik in een wereld leefde waarin dat genoeg was.” In Kraaien tellen zien we hoe het hoofdpersonage Tobias op een zeer destructieve manier omgaat met zijn verdriet.

Moedervlekken – Arnon Grunberg

Otto Kadoke werkt als psychiater in een crisiscentrum: zijn specialiteit is suicide-preventie. Hij dient mensen met een doodswens voor het leven te behouden. Wanneer hij op een dag bij zijn oude en hulpbehoevende moeder op bezoek gaat, doet een van de Nepalese verzorgsters de deur open, gehuld in slechts een handdoek. De psychiater, die zich altijd aan het protocol houdt, wordt overmand door gevoelens van liefde voor het meisje, met als gevolg dat hij de verzorging voor zijn moeder voortaan alleen dient te organiseren.

De zelfmoordclub – Arto Paasilinna

De mislukte ondernemer Olli Rellonen en kolonel Hermanni Kemppainen ontmoeten elkaar op het moment dat beiden op het punt staan zelfmoord te plegen. Ze sluiten vriendschap en plaatsen een advertentie om in contact te komen met andere zelfmoordenaars in spe. Want gezamenlijk zelfmoord plegen is gezelliger dan in je eentje. De reacties zijn overweldigend en er wordt een zelfmoordcollectief gevormd. Blij dat ze er niet langer alleen voor staan, besluit de groep zich eerst nog even te amuseren alvorens hun morbide plan ten uitvoer te brengen. Ze gaan met de bus op een laatste reis naar het noorden van Finland. Dat is de springplank voor allerlei absurde en droogkomische gebeurtenissen. Tussen de aspirant-zelfmoordenaars worden vriendschappen voor het leven gesloten.

Veronika besluit te sterven – Paulo Coelho

Natuurlijk mag mijn favoriete boek aller tijden niet ontbreken in dit lijstje. Veronika, het hoofdpersonage, besluit dat het moment om zelfmoord te plegen eindelijk daar is. Haar poging mislukt echter en ze belandt in een gekkenhuis. Daar leert ze zoveel dingen over het leven. Toch wordt Veronika besluit te sterven nergens belerend. Het is een bijzonder ontroerend verhaal over de definities van ‘gek’ en ‘normaal’ dat je aan het denken zet.

De zelfmoord van de meisjes – Jeffrey Eugenides

Een dertiger kijkt terug op zijn puberjaren, toen hij de wondere wereld van meisjes ontdekte. Hij en zijn schoolkameraden waren gefascineerd door Cecilia, Lux, Bonnie, Mary en Therese Lisbon, vijf zusjes die in één jaar allemaal zelfmoord plegen. Nu, bijna twintig jaar later, brengen de verteller en zijn vrienden de roddels en verhalen omtrent de zelfmoorden samen in een aangrijpend verhaal over pubers, ontluikende liefde en onstuimig verlangen.

Het onzichtbare geluk van andere mensen – Manu Joseph

Wanneer de zeventienjarige Unni zich van het leven berooft door van het dak te springen, gaat zijn vader Ousep op zoek naar een verklaring. Waarom kiest een mooie, intelligente jongen met een groot talent voor striptekenen voor zo’n stap? Ousep zoekt Unni’s klasgenoten op en vraagt ze naar zijn zoon. De zoektocht levert niets op, tot er drie jaar na Unni’s dood een pakketje arriveert met een raadselachtige strip die hij verstuurde op de dag van zijn sprong.

Waar het licht is – Jennifer Niven

Theodore Finch is gefascineerd door de dood en wil een einde aan zijn leven maken, maar elke keer gebeurt er iets waardoor hij het toch niet doet. Violet Merkey telt de dagen af tot haar diploma-uitreiking, zodat ze het bekrompen stadje waar ze opgroeit voorgoed achter zich kan laten en niet langer geconfronteerd hoeft te worden met de pijnlijke herinneringen aan haar gestorven zus. Wanneer Finch en Violet elkaar op de rand van de hoge klokkentoren op school ontmoeten, is het niet helemaal duidelijk wie wie redt.

Voor vragen rond zelfdoding kun je terecht bij de Zelfmoordlijn op het gratis nummer 1813 en op de website www.zelfmoord1813.be. In Nederland kun je bellen naar 0900-0113 of surfen naar www.113.nl.