Pussy album: aan Jou denk ik pas weer op mijn sterfbed

Pussy album beschrijft de weg naar zelfdestructie op een pijnlijk accurate manier. De 37-jarige Eva, lerares Nederlands, poëzieliefhebster en alcoholverslaafde, houdt wanhopig van het leven. Wanneer ze haar relatie en haar werk verliest raakt ze echter steeds meer de wil om te leven kwijt. Ze drinkt zich een slag in de rondte en neemt ook een grote portie, vaak betekenisloze, seks tot zich. Pussy album is grof en brutaal, maar tegelijkertijd poëtisch en ritmisch. Bergsma durft tegen heilige huisjes te trappen met haar scherpe observaties van de maatschappij. Met een glansrijke hoofdrol voor Eva, de antiheldin; een vrouw zoals we nog nooit eerder zagen in de Nederlandse literatuur.

Een misantrope als anti-heldin

Eva is een hoofdpersonage you love to hate. Hoe verder ze zichzelf in de kreukels drinkt, hoe meer je haar door elkaar zou willen schudden en wilt aanwijzen hoe mooi het leven is. Je walgt misschien van haar, maar toch voel je mee in haar verdriet. Eva is echter niet zomaar een loser die in de goot belandt, maar een hoogopgeleide vrouw die filosofen als Plato en Sartre – zelfs in haar dronken staat – tussen neus en lippen door kan citeren. Dat maakt het verhaal misschien des te eerlijker en taboedoorbrekend: een intelligent persoon kan ook ‘mislukken’ in het leven en ongelukkig zijn. Tussen de regels door lees je over een zware jeugd en een verbroken relatie; hierover had ik eigenlijk toch graag wat meer informatie gekregen.

In veel negatieve recensies van het boek Pussy album leggen mensen de schuld van hun negatieve oordeel bij het hoofdpersonage. Mensen walgen van Eva, vinden haar vulgair en tragisch. Maar dat betekent toch niet dat het een slecht boek is? Wanneer een boek zulke sterke gevoelens kan oproepen – ook al zijn dat gevoelens van afkeer – dan lijkt me dat juist een enorm goede prestatie! Een boek hoeft niet leuk te zijn om je te raken of aan het denken te zetten.

Oprollevens, vouwverdriet en wodkawelwillendheid

Pussy album vertelt een verhaal dat nog niet verteld is in de Nederlandse literatuur. Bergsma toont aan dat niet iedereen glansrijk door het leven vliegt en dat ook een vrouw van seks mag genieten. Het boek bevat scherpe maatschappijkritiek en durft tegen de burgerlijke standaard in te gaan. Dit leidt tot zeer grappige passages, die ik allemaal stuk voor stuk heb voorgelezen aan mijn vriend. Ik heb vooral gelachen om de HOME letters die in vele huishoudens aanwezig zijn; ook ik maak me hier schuldig aan. Maar, in mijn verdediging, bij ons staat er meestal MOEH of HOWE als grapje van mijn vriend. Is het nu minder erg Eva? Stella?!

Stella Bergsma speelt met woorden in haar debuutroman. Zinnen stromen als een wildwaterbaan aan je voorbij en dan soms opeens weer rustig kabbelend. De schrijfstijl in Pussy album is oneindig creatief, vol nieuwe woorden als instantschaamte, opblaasgeilheid en uitschuifdood. Poëtisch, brutaal en eerlijk.

Het pijnlijke relaas van een gevallen vrouw.