
In de nieuwe rubriek Schoonschrift stelt Canvas auteurs uit binnen- en buitenland aan je voor. Auteurs met een indrukwekkend oeuvre of een bijzondere prijs op hun palmares. Wie is de persoon achter de boeken? En waarom staan bepaalde thematieken centraal in zijn of haar werk? Je ontdekt het hier.
Op Passa Porta Festival spraken wij met de Franse schrijfster Marie Ndiaye. In 2001 won ze de Prix Femina voor haar roman Rosie Carpe. Met Drie sterke vrouwen sleepte ze in 2009 de Prix Goncourt in de wacht, de meest prestigieuze literaire prijs van Frankrijk. Wij spraken deze talentvolle auteur over haar oeuvre.
Marie Ndiaye: “Het winnen van de Prix Goncourt betekent dat je boeken wereldwijd veel vertaald worden. Er zijn vertalingen in het Koreaans, Hebreeuws, Chinees, Japans, … Ik vind het een heel fijn idee dat lezers op al die plekken ter wereld, heel ver van Frankrijk vandaan, mijn boeken kunnen lezen.”

Marie Ndiaye is de eerste zwarte vrouw die de Prix Goncourt won. © Marie Ndiaye
Leer Marie Ndiaye beter kennen en ontdek alles over haar oeuvre. © Marcia van der Zwan.
Jong geleerd is oud gedaan
Marie Ndiaye was van kinds af aan een fervente lezer. Op tienjarige leeftijd begon ze met schrijven. “Ik wilde reproduceren wat me zoveel genoegen bracht, dus begon ik mijn eigen verhalen te schrijven.”
Het mag dan ook niet verbazen dat Ndiaye debuteerde toen ze nog maar achttien jaar was. Met Quant au riche avenir, in het Nederlands verschenen als De jonge Z, zette ze 34 jaar geleden haar eerste stappen als schrijfster.

Op achttienjarige leeftijd debuteerde Marie Ndiaye met Quant au riche avenir. © Marcia van der Zwan.
Ik heb altijd van sprookjes gehouden.
Het wonderlijke van de werkelijkheid
In verschillende boeken van Marie Ndiaye zien we magisch-realistische elementen. “Ik probeer het wonderlijke te integreren in de werkelijkheid om als het ware een droomwereld te benaderen. Dat komt, denk ik, vooral door de sprookjes die ik als kind las. Hierdoor schrijf ik romans die moderne sprookjes voor volwassenen kunnen zijn.”
Het schrijverschap
Net als veel andere schrijvers kiest Ndiaye altijd haar meest recente boek als men vraagt naar haar favoriet. “Ik lees mijn oude boeken nooit opnieuw. Dus ik heb enkel een vage herinnering aan wat ik geschreven heb.”
Ondertussen verschenen er meer dan veertien romans van haar hand, aangevuld met theaterteksten, essays en kinderboeken. Schrijven is een vaste waarde in het leven van Marie Ndiaye. “Ik verplicht mezelf ertoe om op vaste uren te schrijven. Deze arbeidsdiscipline heb ik nodig. Anders zou ik mijn tijd aan andere dingen besteden, bijvoorbeeld aan het lezen van boeken.”

Het recentste boek van Ndiaye, La cheffe, is nog niet naar het Nederlands vertaald. © Marcia van der Zwan.

Ondertussen schreef Marie Ndiaye meer dan veertien romans. © Marcia van der Zwan.
Ontdek hier de boeken van Marie Ndiaye

Lieve familie
Fanny, achttien jaar, wil hartstochtelijk door haar ‘lieve familie’ geaccepteerd worden. Maar iets in haar uiterlijk, het gevolg van de verbintenis tussen haar moeder en een vreemde vader, stoot de familie af. Ze onderneemt een reis om tante Leda te gaan zoeken: die zou het altijd voor haar moeder opgenomen hebben in de familie. Tijdens die reis ontmoet ze veel mensen.
Tegelijkertijd krijgt de lezer een zeer negatief beeld van Frankrijk voorgeschoteld: zelfs het land is somber en druipend van de regen. Het lukt Fanny niet om geaccepteerd te worden en moedeloos besluit ze dat het aan haarzelf moet liggen.

De tijd van het jaar
Herman, een zelfingenomen Parijse leraar, brengt al tien jaar lang de zomervakantie door op het Franse platteland. De opwelling om dit keer de terugreis naar Parijs enkele dagen uit te stellen heeft grote gevolgen, want vlak voor het vertrek verdwijnen zijn vrouw en kind spoorloos. Dan slaat het weer abrupt om. De sfeer en de mensen in het dorp veranderen. Wanneer Herman aangifte doet, blijkt dat niemand zich druk maakt over de vermissing. Sterker nog, zulke verdwijningen schijnen wel vaker voor te komen na afloop van het zomerseizoen. Herman weigert zich te schikken in dit bizarre lot en doet opzienbarende ontdekkingen.

Rosie Carpe
Vermoeid en plakkerig staat Rosie op het overvolle vliegveld van Pointe-à-Pitre. Aan haar hand heeft ze een angstig jongetje, haar zoontje Titi. Ze wacht. Ze heeft haar leven achter zich gelaten, ver weg in Frankrijk, en wacht op een nieuw bestaan, hier en nu in het tropische paradijs Guadeloupe.

Drie sterke vrouwen
Drie verhalen, drie vrouwen: Norah, Fanta en Khady Demba. Norah moet van haar vader naar Senegal komen om haar broer te verdedigen voor de rechtbank. Fanta volgt haar blanke man naar Frankrijk, waar hun huwelijk zware averij oploopt. En Khady Demba, een jonge weduwe, wordt op weg gestuurd naar Europa.

Ladivine
Clarisse houdt al jaren iets verborgen voor haar man en dochter: ze heet geen Clarisse maar Malinka. Ook gaat ze al jaren in het diepste geheim op bezoek bij haar moeder Ladivine, een arme schoonmaakster. Deze geheimen kosten Clarisse haar huwelijk. Na vijfentwintig jaar heeft haar man Richard genoeg van zijn vrouw, die hij nooit echt heeft leren kennen. Hun dochter – ook Ladivine geheten – kiest de kant van haar vader. En dan neemt het leven een onverwachte wending. In een tijd van vragen en verdriet vindt de jonge Ladivine steun bij een vreemde bruine hond die haar voortdurend aanstaart.
Dit artikel, inclusief video, werd geschreven in opdracht voor Canvas Online en Lang Zullen We lezen. Het artikel werd eerder gepubliceerd op canvas.be.