De terranauten: Wetenschappelijk experiment onder een koepel

Acht jonge terranauten, vier vrouwen en vier mannen, laten zich vrijwillig opsluiten in een ‘ecosfeer’, de E2. Want wat als klimaatverandering de aarde onbewoonbaar maakt? Waar verkast de mensheid dan naartoe? Twee jaar lang moeten de acht zich zien te redden in deze E2 met wat ze aan bestaansmiddelen hebben meegekregen bij het naar binnen gaan. Tegelijkertijd is dit ook een experiment met het oog op een toekomstige missie naar Mars. Kunnen we de mensheid verkassen naar deze planeet, om vervolgens in een gesloten ecosysteem te leven?

Vrijwillig onder een koepel

De acht terranauten bevinden zich in de woestijn van Arizona, onder een glazen koepel. Een streepje jungle, een stukje woestijn en zelfs een zee – dit is de aarde in het klein. Aangezien de terranauten compleet zelfvoorzienend zijn, moeten ze hard werken om te overleven. Denk aan het verzorgen van de veestapel en het bewerken van akkers. Het zijn lange werkdagen met als beloning een kleine portie eten – ze moeten hier immers twee jaar mee overleven. Toch zijn alle deelnemers vastbesloten het experiment tot het laatste moment vol te houden. Tijdens de eerste missie werd de luchtsluis geopend voor een ongeval, wat de missie in de ogen van de pers en het publiek mislukt maakte. Eens de mens zich op Mars bevindt, kun je toch ook niet zomaar een ambulance bellen? Dus deze keer weten de terranauten het zeker: zij openen de luchtsluis voor niets of niemand.

The earth was running out of resources, global warming was beginning to be recognized as science fact and not science fiction, and if man was to evolve to play a part in things instead of being just another doomed organism on a doomed planet, if the technosphere was to replace pure biological processes, then sooner or later we’d have to seed life elsewhere – on Mars, to begin with.

Terwijl de terranauten in E2 wonen, worden ze voortdurend door de hele wereld gadegeslagen. Vooral in de media is het experiment ongekend populair. Al lijkt de aandacht eerder uit te gaan naar ‘wie doet het met wie’, in plaats van de wetenschappelijke ontdekkingen die in de E2 worden gedaan.

Gebaseerd op waargebeurde feiten

Toen ik De terranauten (The Terranauts) uit had, ontdekte ik dat T.C. Boyle zich voor dit verhaal liet inspireren door het experiment Biosphere 2. Ook in dit experiment lieten acht terranauten zich opsluiten in een gesloten ecologisch systeem. Dit gaf het boek voor mij een extra dimensie: ik begon meteen alle informatie op te zoeken over het echte experiment. Het is namelijk een ontzettend interessant gegeven.

T.C. Boyle vertelt zijn verhaal uit het perspectief van drie verschillende personages. Dawn Chapman is onder de koepel verantwoordelijk voor de veestapel, terwijl Ramsay Roothoorp de PR voor zijn rekening neemt. Tot slot maken we kennis met Linda Ryu, die tot haar grote verdriet niet door de selectie van de terranauten is gekomen. Terwijl ze op het Control Center meewerkt aan de huidige missie, hoopt ze op een plaatsje onder de koepel voor missie drie. Hoewel ze haar verdriet meer dan eens weg drinkt met grote hoeveelheden alcohol en overduidelijk een wit voetje probeert te halen bij haar leidinggevende, zorgt haar perspectief wel voor een blik op het leven buiten de koepel. Bovendien toont haar verhaal aan hoe hard de mensen van Mission Control het leven in de biosfeer willen bepalen.

Een psychologisch experiment

Wat De terranauten in mijn optiek zo interessant maakt, is het psychologische aspect van het verhaal. Wat gebeurt er als je acht mensen – die elkaar niet hebben uitgekozen – twee jaar lang samen laat wonen in een afgesloten omgeving? Ontstaan er vriendschappen of juist ruzies? Gelukkig werd dit psychologische aspect enorm goed uitgediept in het verhaal. T.C. Boyle focust voornamelijk op de relaties tussen de mensen onderling en veel minder op de wetenschap die aan het experiment ten grondslag ligt. Dit maakt het boek ontzettend verslavend om te lezen. Ik wilde steeds weten hoe het de terranauten onder de koepel zou vergaan.

Waarom laat iemand zich vrijwillig twee jaar opsluiten? Dat was mijn grootste vraag toen ik aan het boek begon. Helaas lijkt  De terranauten hierop geen duidelijk antwoord te geven – tenzij je de zucht naar roem als hoofdmotivatie ziet. Naarmate de terranauten zich langer onder de koepel bevinden, lijken ze allemaal op zoek naar bekendheid. Dat heeft misschien ook te maken met de constante druk vanuit Mission Control om in de media te komen. En als je voortdurend achter glas woont – als een dier in de dierentuin – kan ik me voorstellen dat er onderlinge concurrentie ontstaat.

Hoewel ik het einde van het verhaal enigszins voorspelbaar vond, heb ik van begin tot eind van het boek genoten. Desondanks dat het wetenschappelijke aspect minder aandacht kreeg dan verwacht en het feit dat alle hoofdpersonages een onaangenaam kantje hebben.

The terranauts was zo verslavend om te lezen!  Het boek focust voornamelijk op de personages en hoe zij omgaan met twee jaar ‘opgesloten’ leven. Ondertussen kom je ook veel te weten over de biosfeer die gecreëerd wordt onder de koepel. Mij deed het boek een beetje denken aan The Wanderers, waarin drie astronauten zich in een afgesloten ruimte voorbereiden op een missie naar mars. Ook  De terranauten kent drie hoofdpersonages, waarvan er eentje de selectie niet gehaald heeft en zich buiten de koepel bevindt. Dit maakt het wisselende perspectief fris en origineel. Hoewel twee van de drie hoofdpersonages echt onsympathiek zijn, heb ik enorm van het boek genoten.

Hoewel er een Nederlandse vertaling is verschenen, las ik The Terranauts in het Engels.