Je weet dat je dit wil: de hype niet waard

Nadat Kristen Roupenian wereldwijd doorbrak met het verhaal ‘Kattenmens’, had ik hoge verwachtingen van verhalenbundel Je weet dat je dit wil. Deze bundel is echter een mengelmoesje van verhalen, schommelend in niveau. Veelal is seks het onderwerp ter sprake, meestal niet op een liefdevolle manier. De personages van Roupenian hebben ingewikkelde relaties met elkaar en met zichzelf. Het verkrijgen van macht lijkt voor velen van hen een belangrijke intentie. Over het algemeen wist de schrijfster mij met Je weet dat je dit wil vooral een gevoel van onbehagen te geven. De verhalen zijn knap geschreven, maar soms iets te expliciet. Het is een kennismaking met psychopaten en ongelukkige zielen. Ook het magisch realistische tintje dat sommige verhalen kregen, zorgde wat mij betreft voor een afbraak aan kracht. Ik ben geen fan. Helaas.

Het succes van ‘Kattenmens’

Dat Kristen Roupenian wereldwijd doorbrak met ‘Kattenmens’ verbaasd me niets. Het verhaal is eerlijk en hilarisch herkenbaar. Ik heb echt heel hard moeten lachen om het relaas van Margot over haar verschrikkelijkste date ooit.

Het was een verschrikkelijke kus, onvoorstelbaar slecht; Margot kon bijna niet geloven dat een volwassen man zo slecht zoende.

Ook in de rest van de bundel staan seks, daten en het moderne leven centraal. Roupenians verhalen gaan over vrouwen thuis, op het werk, op een date, bij de dokter, met hun gezin en met hun vrienden. Vrouwen die worstelen met lust, boetedoening, schuld en woede.  Veel van de personages lijken op zoek naar macht. Misschien dat Kristen Roupenian op deze manier de machtsverhouding tussen mannen en vrouwen aan de kaak wil stellen?

Seks als machtsmiddel

Je weet dat je dit wil opent met ‘Stoute jongen’. In dit verhaal doet een koppel vreemde seksspelletjes met een single vriend. Wat begint als grap, of als spannende fantasie, loopt al snel uit de hand. Als lezer weet je direct wat voor boek je in handen hebt. Meteen al last van een gevoelige maag? Leg het boek dan maar liever aan de kant.

In ‘Een fatsoenlijke vent’ staat de 36-jarige Ted centraal. Al zijn hele leven weet hij vrouwen voor zich te winnen met zijn good guy-act. Maar eigenlijk wil hij hen enkel vernederen. Tegelijkertijd wil hij een partner die hem echt ziet. Die de echte Ted ziet, in plaats van zijn act. Ik vond het verfrissend om een dergelijk verhaal eens uit het standpunt van een man te lezen. Bovendien had ik het gevoel dat ik dit personage zo op straat zou kunnen tegenkomen. Heel wat mannen zetten immers een façade op om vrouwen te lokken. Wie zijn ze achter deze act?

In ‘De jongen in het zwembad’ organiseert Kath het vrijgezellenfeestje van haar jeugdvriendin Taylor, die ze al jaren niet meer heeft gezien. Bovendien was ze vroeger heimelijk verliefd op haar. Om het feestje extra spannend te maken, nodigt Kath de acteur uit die de hoofdrol vertolkte in de favoriete erotische scene van de jeugdvriendinnen. Maar wil ze hiermee haar vriendin plezierrn of de man in kwestie vernederen? Of is er nog een ander motief?

Een vleugje magisch realisme

Verschillende verhalen in Je weet dat je dit wil krijgen een magisch realistische invalshoek. In ‘Haringen in een ton’ loopt een kinderfeestje op bizarre wijze in het honderd. En in ‘Nachtloper’ krijgt Aaron, een vrijwilliger van het Amerikaanse Peace Corps, een heel vervelende klas onder zijn hoede. Het gaat zelfs zo ver dat hij zich bedreigd voelt en zijn functie opzegt.

‘De spiegel, de emmer en het oude dijbeen’ begon heel veelbelovend, maar na 4,5 pagina’s was het voor mij om zeep. Terwijl ik hoopte dat de prinses liever met een vrouw dan met een man zou trouwen, had Kristen Roupenian een heel onverwachte wending voor me in petto. Eentje die me een vreemd gevoel gaf en waardoor ik het verhaal met tegenzin uitlas.

Het enige magisch realistische verhaal in de bundel dat me aansprak, was ‘Pijnbank’. Het ik-personage vindt een boek dat al haar hartenwensen zal vervullen. Daarvoor moet ze een aantal toverformules uitvoeren, de een nog vreemder dan de ander. Is dit het waard? Hoewel het verhaal algauw een lugubere wending nam, was ik aangenaam verrast.

Maar over het algemeen vind ik het magisch realisme niet passend in deze bundel. Aan de fans van magisch realisme zou ik eerder Veenland van Daisy Johnson aanraden – een verhalenbundel met sterke vrouwen in de hoofdrol.

Van kwaad tot erger

Meermaals wist Kristen Roupenian mij de rillingen te bezorgen – en dat hield niet altijd verband met onsmakelijke seksscènes. In ‘Look at your game, girl’ wordt een twaalfjarig meisje kortstondig geconfronteerd met het kwaad. Een verhaal over muziek, maar ook over de Manson-moorden en de ontvoering van Polly Klaas.

‘Het lucifersdoosjessyndroom’ is een enigszins vies verhaal waar ik jeuk van kreeg. Het gaat over Laura die gelooft dat er een parasiet onder haar huid leeft. Ze wordt gek van de jeuk. Maar is dit waar? Of is het enkel psychisch? En hoe kan haar vriend David haar helpen? Ook ‘Doodswens’ liet me vol walging achter in de zetel. Wat een vreemd verhaal. Pijnlijk en goor tegelijkertijd. Ik wil niet eens weten hoe iemand zo’n verhaal kan bedenken.

De bundel eindigt met ‘Bijtertje’. Een verhaal over Ellie, die van kinds af aan graag mensen bijt. Jaren heeft ze het gelaten, maar dan verschijnt Corey Allen op haar werk als nieuwe afdelingsleider. Haar drang om hem te bijten wordt groter en groter. Misschien een vreemde premisse, maar de boodschap van dit verhaal vind ik uiteindelijk wel heel mooi. Sommige mannen verdienen het inderdaad om gebeten te worden.

Al met al moet ik zeggen dat Je weet dat je dit wil niet aan mij was besteed. Enkel verhalen ‘Kattenmens’, ‘Pijnbank’ en ‘Bijtertje’ wisten me een ander gevoel dan onbehagen te bezorgen. Kristen Roupenian schrijft gedurfde verhalen, dat is een ding wat zeker is. Een schrijfster om in de gaten te houden.