De bananengeneratie: wie is de Chinese Nederlander?

Titel
De bananengeneratie
Auteur
Pete Wu
Uitgeverij
Das Mag
Jaar
2019
Pagina's
286

Pete Wu is een tweede generatie Chinese Nederlander die midden in de Nederlandse samenleving staat. Zijn moeder noemt hem liefkozend een banaan: ‘geel van buiten en wit vanbinnen’. Wu wordt voortdurend ongewild herinnerd aan zijn anders-zijn. Bijvoorbeeld door mensen die hem vragen waar hij nou écht vandaan komt. In De bananengeneratie gaat de auteur in gesprek met Chinese Nederlanders over generatieverschillen, daten, discriminatie en eenzaamheid. Maar vooral over het gevecht om jezelf te mogen zijn. Dit alles leidt tot een interessante mix tussen persoonlijke anekdotes en journalistieke interviews. Een autobiografische zoektocht naar de identiteit van de Chinese Nederlander.

De bananengeneratie - Pete Wu

De band tussen ouder en kind

De ouders van Pete Wu spelen een grote rol in De bananengeneratie. Logisch, want in zijn debuut vertelt hij zijn levensverhaal. In het eerste hoofdstuk schrijft Wu over opgroeien in Nederland met Chinese ouders. Zeer beeldend beschrijft hij hoe ze met het hele gezin samenwerkten in de snackbar van zijn ouders. In het donkere gangetje tussen de keuken en diezelfde snackbar leerde hij van zijn vader dat homo’s zoals op televisie ‘vies’ zijn. Lange tijd hield Wu zijn geaardheid dan ook verborgen voor zijn ouders.

Het is niet vreemd dat mijn gemigreerde ouders homoseksualiteit afkeuren: ze weten niet beter dan dat het wordt gezien als illegaal en een ziekte. Pas sinds 1997, lang nadat mijn ouders al waren vertrokken, werd homoseksualiteit in China legaal, en sinds 2001 wordt het er ook niet meer gezien als een psychische stoornis.

Zijn geaardheid is niet het enige onderwerp ter zake in De bananengeneratie. De auteur vraagt zich af waarom kinderen van een migrantenfamilie niet mogen mislukken. Hij onderzoekt waarom opwaartse mobiliteit zo belangrijk is voor de Chinese migrantenouder. Maar daarnaast beseft hij ook dat de verschillen tussen een Chinese en een Nederlandse opvoeding erg groot zijn.

Onze ouders zijn niet de slechteriken in ons verhaal, denk ik hardop, ze zijn gewoon de andere karakters. Zij zien niet hoe westerse ouders het doen. Daarvoor kennen zij niet genoeg andere Nederlanders.

Uiteindelijk komt Wu tot de ontroerende en zeer persoonlijke conclusie dat hij zelf ook amper het verhaal van zijn ouders kent. Ze kwamen met twee koffers vol China naar Nederland, moesten een nieuwe taal en nieuwe gewoontes leren en konden niet doen wat ze het liefste wilden, maar belandden in plaats daarvan in de horeca. Toch hebben ze altijd alles op alles gezet voor hun kinderen.

De bananengeneratie - Pete Wu

Het doorbreken van stereotypes

Als kind zag Pete Wu zichzelf nooit gerepresenteerd op televisie of in tijdschriften. Chinese Nederlands zag je nauwelijks in de media. Ook in 2020 is er lang niet altijd sprake van een brede en diverse representatie. Oost-Aziatische personages zijn vaak karikaturen, personages die aan alle stereotypes voldoen. Juist daarom is De bananengeneratie belangrijk. Pete Wu vertelt het verhaal van een Chinese Nederlander en geeft ons zo een nieuw perspectief op onze maatschappij. Een boek dat voor vele Chinese Nederlanders, denk ik, een feest der herkenning zal zijn.

Enfin, dat betekent dat Oost-Aziatische mannen decennialang werden gezien als geeky, seksloze sukkels en Oost-Aziatische vrouwen als hoeren, dociele poppetjes of koelbloedige moordenaars. Maar heeft dat effect gehad op hoe Chinese Nederlanders naar zichzelf en elkaar kijken?

De bananengeneratie is ontzettend vlot geschreven. Ik vind de manier waarop de persoonlijke verhalen van de auteur worden afgewisseld met de interviews erg goed gedaan. Doordat Wu met heel veel Chinese-Nederlands spreekt ervaar je tijdens het lezen een rijkheid aan stemmen. En dat is goed: niet alle Chinese Nederlanders zijn immers hetzelfde of delen dezelfde mening. Tegelijkertijd blijft het boek hierdoor soms wat oppervlakkig. Doordat Wu vlot schakelt tussen onderwerpen, anekdotes en interviews mis ik hier en daar enige diepgang.

Van de 45 Chinese Nederlanders die ik heb gesproken, leerde ik: als we niet het leven krijgen waar we als kleine kinderen van droomden, dan gaan we er zelf naar op zoek, dan bestormen we de hemelpoorten, en pakken we stukje bij beetje het paradijs terug, tot mensen ons niet meer zien als ‘die anderen’, maar anderen ons zien als mensen. Tot onze schaamte is omgezet in trots.

In De bananengeneratie onderzoekt Pete Wu het dubbelleven van Chinese Nederlanders. Hij spreekt verschillende Chinese Nederlanders van de tweede generatie en toont hiermee aan hoe divers hun verhalen zijn. Oftewel: de bekende stereotypes houden absoluut geen stand. Op een vlotte manier switcht de auteur tussen persoonlijke anekdotes, feiten en interviews. Dit maakt het boek zeer aangenaam om te lezen, al blijf je hier en daar wat op je honger zitten. Hoewel Wu de identiteit van ‘de Chinese Nederlander’ onderzoekt, is hijzelf de echte ster van het verhaal. In dit autobiografische boek is hij ontzettend open over zijn jeugd, zijn familie en zijn liefdesleven. Een aangename kennismaking.

De bananengeneratie - Pete Wu

Meer leestips?

Schrijf je in voor de nieuwsbrief
en ontvang ongeveer maandelijks verse boekentips!