De vegetariër: van nachtmerrie tot rebellie

Een vrouw in Zuid-Korea stopt na een afschuwelijke nachtmerrie met het eten van vlees. Haar omgeving ziet dit als een rebelse daad. Een intrigerende thematiek, maar helaas wist De vegetariër niet aan mijn hoge verwachtingen te voldoen. Hoewel Han Kang met humor schrijft, vind ik het jammer dat we het hoofdpersonage zelf nooit aan het woord horen. Bovendien vind ik dat de mannelijke blik op het vrouwelijk lichaam een te groot onderdeel van het verhaal vormt. Het boek stelt de man-vrouwverhouding in Zuid-Korea aan de kaak, maar doet dit wat mij betreft niet op een smaakvolle manier. De vegetariër is niet geschikt voor de gevoelige lezer.

Een schokkende daad van rebellie

De jonge Yeong-hye en haar man lijken gewone, doorsnee mensen. Hij werkt op kantoor, zij is de plichtsgetrouwe echtgenote. Hun huwelijk is acceptabel, maar saai. Het alledaagse leven raakt verstoord wanneer Yeong-hye, die aan afschuwelijke nachtmerries lijdt, van de ene op de andere dag stopt met het eten van vlees. In Zuid-Korea komt vegetarisme bijna niet voor en worden sociale codes streng nageleefd. Het stoppen met het eten van vlees is dan ook een schokkende daad van rebellie. In haar pogingen om te ontsnappen aan de wreedheid van de wereld om haar heen raakt Yeong-hye steeds meer verstrikt in de onmogelijke, maar extatische hoop de gevangenis van haar vleselijke lichaam te verlaten en een boom te worden: de puurste vorm van leven op de planeet.

Voordat mijn vrouw vegetariër werd, had ik haar in alle opzichten altijd volstrekt oninteressant gevonden.

Na vele lovende recensies had ik me enorm verheugd op De vegetariër, maar helaas viel dit boek me toch wat tegen. Ik vind het erg jammer dat het verhaal van Yeong-hye niet vanuit haar eigen perspectief wordt verteld. We horen het verhaal van Yeong-hye uit de mond van haar echtgenoot, haar zwager en haar zus. Vooral die eerste twee perspectieven stoorden mij. De male gaze van deze personages focust enorm op het veranderende lichaam van Yeong-hye als gevolg van het vegetarisme in plaats van de ideeën erachter. Op een gegeven moment is Yeong-hye graatmager en toch zien de mannen haar alleen maar als lustobject. Ze wordt omschreven als elegant, terwijl ze zichzelf aan het uithongeren is. Dat is een boodschap waar ik niet achter kan staan.

Ze was weliswaar niet bijzonder aantrekkelijk, maar echte nadelen manifesteerden zich evenmin, en er was dan ook geen reden waarom we niet zouden trouwen.

De macht van de man

Beide mannelijke personages verkrachtten bovendien hun echtgenote. Ik vond het walgelijk om te lezen dat deze mannen denken dat ze hun vrouw ‘mogen nemen wanneer ze maar willen’. Waarschijnlijk wil de auteur hiermee juist de man-vrouw verhouding in Zuid-Korea aan de kaak stellen. Maar ik heb het vooral met afschuw gelezen. Zowel de echtgenoot van Yeong-hye als haar zwager vond ik ontzettend onsympathiek. Eerlijk gezegd kan ik hetzelfde zeggen over haar zus In-hye. Zij biedt in het laatste deel van het boek haar perspectief op het verhaal.

De schrijfstijl las vlot en ik vond De vegetariër mooi geschreven, maar ik had toch heel andere verwachtingen van dit boek. Han Kang schrijft over huiselijk geweld, verkrachting en uithongering – heel heftige thema’s als je het mij vraagt. Persoonlijk had ik graag meer gelezen over de manier waarop het vegetarisme in Zuid-Korea gezien wordt als een daad van rebellie in plaats van het verslag van de eindeloze pornografische filmopnames die de zwager van Yeong-hye maakt. Al met al vond ik het wel een intrigerend verhaal, maar desalniettemin ben ik helaas niet erg enthousiast.