Kim Jiyoung, geboren in 1982: genderongelijkheid in Zuid-Korea

Cho Nam-Joo neemt de lezer in Kim Jiyoung, geboren in 1982 (Kim Jiyoung, born 1982) mee naar Zuid-Korea. In deze feministische roman maak je kennis met Kim Jiyoung, van haar kinderjaren en adolescentie tot het getrouwde leven. In alle levensfases wordt ze geconfronteerd met onderdrukking. Kim Jiyoung, geboren in 1982 is een bijzondere mix tussen fictie en realiteit, aangezien de auteur ervoor gekozen heeft om feiten (inclusief voetnoten) in het verhaal te verwerken. Hierdoor leer je als lezer enorm veel over de man-vrouw verhouding in Zuid-Korea. En dat is er niet eentje om vrolijk van te worden. Absoluut een intrigerende roman.

Het leven van een jonge vrouw in Zuid-Korea

Kim Jiyoung, geboren in 1982 begint, net als De vegetariër van landgenoot Han Kang, met een scene waarin een man zijn vrouw observeert. Kim Jiyoung, de vrouw in kwestie, is een dertigjarige moeder die onlangs haar kantoorbaan heeft opgegeven om fulltime voor haar pasgeboren dochter te kunnen zorgen. Samen met haar man woont ze in een appartement aan de rand van de metropool Seoul. In de openingsscène valt het de man op dat Kim Jiyoung erg ongewoon gedrag vertoont. Ook haar ouders en schoonouders maken zich zorgen. Kim Jiyoung imiteert de stemmen van andere vrouwen – levend en zelfs dood. Soms praat ze alsof ze iemand anders is, of maakt ze ongepaste opmerkingen als ze familie bezoekt. Waar komt dit vandaan? Ze gedroeg zich nooit zo. Wat is er met haar gebeurd?

Jiyoung’s abnormal behavior was first detected on 8 September.

Haar echtgenoot stuurt Kim Jiyoung naar een psychiater. Kim Jiyoungs hele leven komt daar voorbij. Als kind leert ze van haar ouders dat haar broer belangrijker is. Ook op school, op de universiteit, op het werk en als echtgenote en moeder wordt ze geconfronteerd met haar vrouw-zijn. Ze wil een werkende vrouw met haar eigen inkomen zijn, maar leeft tegelijkertijd in angst voor mannen. Haar leven is doordrenkt met frustratie en onderwerping, maar tegelijkertijd ook doorzettingsvermogen. De rode draad van haar leven: haar gedrag wordt altijd beïnvloed door de mannelijke figuren om haar heen.

Verstikkende genderrollen

In Kim Jiyoung, geboren in 1982 wordt het pijnlijk duidelijk hoe vrouwen lijden onder de rol die hen wordt opgelegd. Ze moeten de perfecte dochter, echtgenoot, werknemer en moeder zijn – en dat allemaal tegelijkertijd. Hoofdpersonage Kim Jiyoung gaat gebukt onder de vele verwachtingen en belandt in een psychose. Zij is niet de enige. Dankzij de demografische cijfers in de voetnoten van het boek, wordt overtuigend aangetoond dat vrouwen in Zuid-Korea nog altijd als minderwaardig worden gezien. Genderongelijkheid in Zuid-Korea wordt gerangschikt als een van de hoogste ter wereld. Dat Cho Nam-Joo dat graag anders zou zien blijkt uit de activistische toon van het boek.

One time, a female student who was held up at the school gate for wearing sneakers protested it was unfair to allow t-shirts and sneakers to male students only. The student discipline teacher explained that it was because boys were more physically active.

Van kleins af aan leert Kim Jiyoung dat jongens bijzonder zijn, meer mogen en een speciale behandeling krijgen van hun ouders. Het is aan de zonen om het gezin eer en welvaart te brengen. De rijkdom en het geluk van het gezin hangt af van mannelijk succes. Een goede dochter steunt haar broers.

Jiyoung grew up being told to be cautious, to dress conservatively, to be ‘ladylike’. That it’s your job to avoid dangerous places, times of day and people. It’s your fault for not noticing and not avoiding.

Overleven in een patriarchale samenleving

Ons hoofdpersonage ervaart systematische misogynie gedurende al haar levensfasen.  Cho Nam-Joo toont aan dat er vele factoren meespelen in dit probleem. Van conservatieve genderrollen tot het onderwijssysteem en de economische crisis. Veel vrouwen ervaren een gevoel van machteloosheid en gaan gebukt onder de geïnternaliseerde normen van de de maatschappij. Wanneer Kim Jiyoung wordt geboren, verontschuldigt haar moeder zich bij haar schoonmoeder voor het hebben van een meisje. Als Kim Jiyoung jaren later zwanger is van een meisje, hebben mensen medelijden met haar. Vrouw zijn betekent een mislukking.

Het is interessant om te beseffen dat Kim Jiyoung door haar man naar een psychiater gestuurd wordt, maar is ze eigenlijk wel ziek? Is het niet eerder de maatschappij die verziekt is en vrouwen in hun keuzevrijheid beperkt? Naast de onderdrukking van de vrouw, komen er ook andere belangrijke en universele onderwerpen ter sprake in deze dunne roman, zoals menstruatiepijn, abortus en seksueel geweld.

Kim Jiyoung, geboren in 1982 is een aanklacht tegen genderongelijkheid in Zuid-Korea. Cham Nam-Joo mixt feit en fictie om op overtuigende wijze de patriarchale maatschappij aan de kaak te stellen. 

Hoewel er een Nederlandse vertaling is verschenen, las ik Kim Jiyoung, born 1982 in het Engels.