Vrouwland: migratieroman over een windroos aan persoonlijkheden

Vrouwland gaat over jonge mensen die op verschillende plaatsen in de wereld worden geboren. Rachida Lamrabet vertelt in haar debuutroman het verhaal van Mara, Younes, Marwan, Abdelkader en Faïza. Elk op hun eigen manier zijn ze op zoek naar wie ze zijn. Mara is een ambitieuze vrouw die radicale en nietsontziende keuzes maakt om vooruit te komen. Faïza, Marwan en Abdelkader hebben het gevoel buitenstaanders te zijn die maar moeilijk greep krijgen op het leven. Younes onderneemt een wanhopige reis om een brief op zijn bestemming te brengen. De brief brengt deze verschillende levens bij elkaar. Vrouwland is een mooie, interessante vertelling.

De overtocht naar Europa

Rachida Lamrabet gebruikt de windroos om haar verhaal in Vrouwland te vertellen. Elke windrichting staat voor een deel van het verhaal. In het eerste deel maken we kennis met Younes en Nourdin, die de overtocht naar Europa willen maken. Younes heeft hiervoor een zeer persoonlijke reden. Tijdens de zomer is hij verliefd geworden op Mariam.

Het seizoen van de kippen, zo noemden zij de vakantieperiode. De kippen, dat waren de jongens en de meisjes die in de maanden juli en augustus neerstreken in Marokko.
Ze kwamen uit heel Europa.

Vanaf dat moment staat het leven van Younes in het teken van Mariam – die in Antwerpen door het leven gaat als Mara. Hij wil de rest van zijn leven met haar doorbrengen. Hij heeft haar zelfs ten huwelijk gevraagd. Dus gaat hij de gevaarlijke overtocht naar België aan.

Aan het einde van de eerste week van die onvergetelijke zomer was hij zo verliefd dat het gênant werd.

Nourdin volgt zijn beste vriend naar Europa, omdat hij nooit anders gedaan heeft. Zo hoort dat als je beste vrienden bent.

Een gebroken hart

Faïza blijft met een gebroken hart achter in het dorp. Ze woonde jarenlang naast Younes en droomde ervan met hem te trouwen.

‘Je wilde me niet zien, terwijl ik toch zo vlakbij was.’

Helaas was de liefde niet wederzijds. En waar Younes Europa verafgood, heeft Faïza een hekel aan Europa en haar inwoners.

Ze verafschuwde dat inhalige oude continent. Ze had de pest aan mensen die daar vandaan kwamen. Het was alsof ze tot een andere soort behoorden, ze hadden geen hart, geen menselijkheid en geen geloof.

De vrouwen zijn de baas

Al meteen in het eerste deel – Younes en het Westen – geeft Rachida Lamrabet een verklaring voor de titel van het boek. Abdelkader vindt dat neef Younes zijn waardigheid opgeeft door voor een vrouw naar België te trekken.

‘Er is geen hond hier die niet kwijlend naar de overkant zit te staren. Je ziet die griet niet, je ziet een wandelend Europees paspoort. En wat denk je daar te vinden? Het paradijs?’ Abdelkader duwde boos zijn hielen in het vochtige zand. Hij trok diepe geulen. ‘Je komt daarheen en het eerste wat die griet je dan zegt, is: “Dit is mijn land, ik heb je hiernaartoe gebracht, dus zwijg en volg, en als je durft te protesteren laat ik je je papieren afnemen en stuur ik je per retour terug naar waar je vandaan komt.” Je gaat niet naar België of Nederland, je gaat naar Vrouwland. Daar is zij de baas en jij de schmet, de loser.’

De verschillende personages met verschillende meningen maken het boek heel authentiek. Ieder heeft een eigen verhaal en een eigen achtergrond. Oftewel: een eigen referentiekader. Natuurlijk zijn er mensen die denken dat iemand als Younes alleen naar Europa trekt omwille van een paspoort, terwijl zijn personage oprecht in de liefde lijkt te geloven. Ook Faïza met haar gebroken hart, bezorgde neef Abdelkader en Mara – alle personages zou je zo op straat kunnen tegenkomen. Dit maakt Vrouwland tot een herkenbare en pure vertelling.

Mara en het westen

Na een uitstapje naar het Oosten met Abdelkader, komen we terecht in België. Mara heeft geen contact meer met haar familie. Ze worstelt om een eigen identiteit te ontwikkelen tussen haar Marokkaanse roots en haar Vlaamse gewoontes. Hoog opgeleid, lid van een politieke partij en een Vlaamse vriend aan haar zijde, maar toch lijkt ze zichzelf niet helemaal te kunnen vinden. De Vlamingen in haar omgeving lijken altijd de nadruk op haar roots te leggen, terwijl haar eigen familie juist vindt dat ze te Vlaams is geworden.

Al haar ideeën, al haar meningen en beslissingen waren haar ingegeven door slechte vriendinnen, slechte televisie en slechte boeken. En haar dramatische vertrek had te maken met een man. Walgelijk vond ze dat, zij die dacht dat de grote strijd der seksen nog gestreden moest worden.

Een roadtrip

In het laatste deel – Marwan en het Noorden – gaan Mara, Marwan en Abdelkader op roadtrip. Eerst naar Zuid-Spanje en later naar het dorp van Younes en Faïza. Op deze manier – en met de hulp van een aantal bijzonder dromen – komen alle verhaallijnen uiteindelijk bij elkaar.

Wat blijkt: de verschillende personages worstelen allemaal met onzekerheid en angst. Net als de meeste mensen in het dagelijks leven. De zoektocht naar wie je bent, is geen gemakkelijke.

Vrouwland is een prachtige hedendaagse vertelling over jongeren met een migratie-achtergrond. Hoe kan je jezelf zijn in een veranderende omgeving? Rachida Lamrabet schrijft over levensechte jongeren met levensechte angsten en problemen. Een aanrader.